Το παρακάτω κείμενο είναι ένα γράμμα που λάβαμε από έναν ξενιτεμένο φίλο, ο οποίος για καιρό συμμετείχε με τον τρόπο του στην ηλεκτρονική επικοινωνία της ομάδας. Έστω κι αν στο γράμμα του εκφράζει κάποιες σκέψεις που προέκυψαν μέσα από έναν εσωτερικό διάλογο που έλαβε χώρα πριν από πολύ καιρό, παρόλα αυτά θεωρούμε ότι συνεισφέρει στον προβληματισμό περί αρρενωπότητας, καθώς αναρωτιέται πόσο ακριβά μπορεί να κοστίζει ένα προνόμιο, όπως αυτό του να εγγράφεσαι στο φύλο που είναι πρώτο στην ιεραρχία. Αυτός ήταν ο βασικός λόγος που αποφασίσαμε να το συμπεριλάβουμε στην ύλη αυτού του τεύχους.
qv

Γεια σε όλα-λα,

Μου ‘πιασε το μάτι το κείμενο της Χ. Βρήκα ενδιαφέροντα τα στιγμιότυπα από το πώς βιώνει το βλέμμα των ετεροφυλόφιλων αντρών και πιάστηκα από την αξίωση ότι το ανδρικό προνόμιο δεν έχει προϋποθέσεις. Νομίζω ότι αυτή είναι μια ριζικά λανθασμένη εκτίμηση που έχει αναπάντεχη σχέση με το φαινόμενο, σε κοινωνίες όπως η Ελλάδα, της ύπαρξης «αρχετυπικών» αντρών που αυτοπροσδιορίζονται ως ετεροφυλόφιλοι αλλά γαμάνε από θηλυπρεπή παθητικά αγοράκια και γυναίκες μέχρι τρανς (για μια γρήγορη εισαγωγή, ψάξτε στα προφίλ του gay.gr για ενεργητικούς ετεροφυλόφιλους).

Καταρχάς, πρέπει να ξεκινήσω με την υπόθεση ότι η ταυτότητα φύλου είναι ένα σύστημα συμπεριφορών το οποίο υιοθετείται και συντηρείται βάσει κάποιας συνειδητής αξιολόγησης —ή ασυνείδητου εκβιασμού— στο άτομο, ειδικά σε σχέση με την κοινωνία, και όχι —και εδώ νομίζω ότι δε χρειάζονται πολλές εξηγήσεις— κάτι που πηγάζει από τον γενετικό κώδικα. Αυτό βέβαια για μένα κάπου μπλέκεται με το μυστήριο του σεξουαλικού προσανατολισμού, ως προς τις ρίζες του οποίου ακόμα δεν είμαι ξεκάθαρος (πώς γίνανε τα γουρουνάκια γκέι, αφού ποτέ δε διάβασαν φρόυντ). Αλλά αυτό θα το αφήσω στην άκρη για τώρα.

Η ουσία για μένα είναι ότι κάθε κοινωνικός ρόλος εμπεριέχει ένα στοιχείο νεύρωσης, και εκεί είναι το κόστος που αγνοεί η Χ. Εγώ, το αρρενωπό αρχέτυπο ανέκαθεν το ζούσα ανταγωνιστικά σε σχέση με τα αγόρια, δηλ. ότι πρέπει να βγαίνω από πάνω, να είμαι λίγο καπιτάλας, να μη με περνάνε για μαλάκα, και συγκρουσιακά με κατ’ εξοχήν σωματικό τρόπο. Δηλαδή: γιατί δεν έδειρα τα παιδιά που με πείραζαν στο σχολείο, και πότε επιτέλους θα το κάνω και γιατί ο κολλητός μου ο Theo, που είναι στρέιτ έχει μαύρη ζώνη στο τζούντο ενώ εγώ δεν άντεξα στον Πανελλήνιο Γ.Σ; Οι γυναίκες σ’ αυτό το ντισνεϊκό τοπίο είναι στην αντίπερα όχθη, πράα και σχεδόν ανίκανα όντα που χρειάζονται άμεση διάσωση. Νομίζω ότι το ανδρικό προνόμιο έχει τρομερό κόστος, υφίσταται δε —όπως μου είπε κάποτε ένας φίλος— ανελέητη αυτοαστυνόμευση κατά οποιασδήποτε αμφιλεγόμενης συμπεριφοράς, και επιπλέον νομίζω ότι όλα αυτά έχουν σχέση με την έλξη προς άτομα με αλλόκοτη ταυτότητα φύλου.

Ανέφερα τη νεύρωση επειδή πιστεύω ότι οι κατασκευασμένες ανάγκες-ελλείψεις και οι δέκτες τους, δημιουργούν ισχυρές σεξουαλικές δυναμικές. Οι αρχετυπικοί άντρες ίσως βρίσκουν στις τρανς και στα θηλυπρεπή αγόρια μια μοναδική διέξοδο από την ανταγωνιστική και αποξενωτική σχέση με τους άλλους άντρες, ή —και αυτό είναι το πιο ζουμερό για μένα— βιώνουν μέσα από αυτή τη διάδραση μια πιο ισχυρή επιβεβαίωση, έναν πιο ισχυρό εξορκισμό της νεύρωσης της αρρενωπότητας, από το να γαμάνε μια γυναίκα. Επιβεβαίωση που προκύπτει από την αίσθηση ολικής κυριαρχίας πάνω σε έναν άλλο άντρα-ανταγωνιστή ο οποίος παρέδωσε την αρρενωπότητά του. Δηλαδή από μια άποψη, για αυτούς οι τρανς και τα θηλυπρεπή αγόρια είναι «πιο γυναίκες από γυναίκες» επειδή αντιπροσωπεύουν την υποταγή του ίδιου του φύλου. Αυτό για μένα επιπλέον εξηγεί αρχετυπικούς άντρες που έχω γνωρίσει, οι οποίοι λειτουργούν ενεργητικά ή παθητικά με άλλους άντρες στο σεξ ανάλογα με το πόσο αισθάνονται ότι νικούν ή χάνουν στον αγώνα της αρρενωπότητας.

Δεν πιστεύω ότι αυτού του είδους οι άντρες είναι υποκριτές ή αρνούνται την ομοφυλοφιλία τους. Για να είμαι ειλικρινής, δεν νομίζω, επιπλέον, ότι αν π.χ. γαμάνε θηλυπρεπή αγόρια είναι ομοφυλόφιλοι, ούτε ότι αν γαμάνε τρανς είναι ετεροφυλόφιλοι. Και στις δύο περιπτώσεις δεν είναι τίποτα απ’ τα δύο. Πρόκειται για μια έλξη που έχει να κάνει με τη μετατόπιση ή παράδοση του φύλου, και είναι ισχυρότερη από την έλξη προς έναν «πόλο». Δηλαδή υποψιάζομαι ότι —και ξέρω ότι εδώ μπαίνω σε ξένα χωράφια— πολλοί αρχετυπικοί άντρες μαγνητίζονται περισσότερο προς τις τρανς επειδή είναι τρανς, κι όχι επειδή είναι γυναίκες.

Μη με παρεξηγήσετε, δεν υπονοώ ότι το να γουστάρει ένας ετεροκανονικός άντρας τις τρανς ή τα πουστράκια είναι θεμελιωδώς νευρωσιακό —τουλάχιστον όχι περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη έλξη.

Αυτού του είδους οι σχέσεις είναι για μένα ιδιαίτερα ενδιαφέρουσες. Στην Αγγλία διακρίνω έντονη αποστροφή ανάμεσα στους γκέι προς τις θηλυπρεπείς αδερφές και τις τρανς, και πιστεύω ότι συμβαίνει επειδή προσβάλλουν τον καινούριο καθωσπρεπισμό των γκέι. Νομίζω ότι τα αστικά δικαιώματα των γκέι στην Αγγλία κατακτήθηκαν εν μέρει αντιδραστικά —δηλαδή μέσω της προβολής μοντέλων αρρενωπής ομοφυλοφιλίας ή επιτυχημένων δημοσίων γκέι φιγούρων, που είχε ως σκοπό να καθησυχάσει το κοινό ότι οι γκέι δεν είναι πούστηδες, αλλά και της ταύτισης με τη δεξιά ως προς την απόσυρση του κράτους από τη ζωή του ιδιώτη— αλλά και επαναστατικά —δηλαδή μέσω της διεκδίκησης του δικαιώματος προς τη σεξουαλική διαφορετικότητα σ’ όλες τις μορφές της. Το επαναστατικό στοιχείο φαίνεται τώρα να αντικαθίσταται από μια ανανεωμένη αστυνόμευση του αρρενωπού, όπως ανακάλυψα μετά από μια συζήτηση μ’ έναν παλιό μου Εγγλέζο γνωστό, ο οποίος υποστήριζε ότι δεν θα ‘πρεπε να υπάρχουν τρανς στα Pride, επειδή οι τρανς δεν έχουν τίποτα να κάνουν με τους γκέι- (μαλ*κας).

Δε θα γράψω πάλι για κάνα μήνα (όπως μερικές ξέρετε είμαι υπερβολικά απασχολημένος να γαμιέμαι και να βγάζω φράγκα), οπότε σχολιάστε με όλη σας την κακία.

Φιλιά σε όλα-λα.
Κ.