ban marriage! του Craig Willse Δυο λόγια για εισαγωγή.. Το κείμενο είναι του Craig Willse, νεοϋορκέζου queer ακτιβιστή. Είναι ένα κείμενο θέσης σχετικά με το θέμα των gay γάμων που απασχολεί το lgbtq (lesbian-gay-bi-trans-queer) κίνημα στην Αμερική σήμερα, αλλά και ένα κείμενο συνολικότερης κριτικής του mainstream gay κινήματος. Γράφτηκε την περίοδο που ενώ κάποιοι δήμαρχοι αποφάσιζαν να νομιμοποιήσουν τους γάμους στις πολιτείες τους (πιο γνωστή από τα μίντια η περίπτωση του Σαν Φρανσίσκο) ο Bush προσπαθούσε να περάσει συνταγματική τροπολογία που να ορίζει ρητά το γάμο ως ένωση μεταξύ άνδρα και γυναίκας. ------------------------- Το κείμενο Ως queer* που προσωπικά δε θέλει να παντρευτεί ποτέ και που πολιτικά είναι ενάντια στις ρυθμίσεις του Κράτους για τις οικογένειες και τις σεξουαλικές σχέσεις, η πρόσφατη καμπάνια του Bush με βάζει σε δύσκολη θέση. Πώς μπορώ εγώ να βοηθήσω στο να οργανωθεί η προσπάθεια ενάντια στην τροποποίηση του Bush και ταυτόχρονα να διατηρήσω την κριτική μου θέση απέναντι στο γάμο; Για εμένα, αυτό που χρειάζεται, είναι η δημιουργία μιας queer πολιτικής η οποία δεν θα βασίζεται μόνο στον άξονα της ταυτότητας, αλλά θα στηρίζεται σε μια ευρύτερη δέσμευση απέναντι σε ζητήματα δικαιοσύνης τόσο κοινωνικά όσο και οικονομικά. Μία τέτοια δέσμευση συνεπάγεται κάποια πράγματα. Σημαίνει να βλέπεις τις queer πολιτικές ως πολιτικές που συνεργάζονται αναγκαστικά με ένα ευρύτερο πεδίο αγώνων της εποχής μας. Ενάντια στην κατοχή του Ιράκ και της Παλαιστίνης, ενάντια στην αστυνομική βία, ενάντια στη μαζική φυλάκιση στις ΗΠΑ. Που παλεύουν για ασφαλή και φτηνή πρόσβαση σε μέσα ελέγχου των γεννήσεων συμπεριλαμβανομένης της έκτρωσης, για βιώσιμους μισθούς και για ένα καθολικό σύστημα υγείας. Σημαίνει επίσης να αμφισβητείς τις gay πολιτικές που επικεντρώνουν στις ανάγκες φυλετικά και οικονομικά προνομιούχων ανθρώπων εις βάρος, για παράδειγμα, μη-λευκών ή φτωχών queers και μεταναστών/-στριών. Αναγνωρίζω ότι οι άνθρωποι υποστηρίζουν το γάμο για πολλούς και διαφορετικούς λόγους και ότι επίσης θέλουν να παντρευτούν για πολλούς λόγους - συμπεριλαμβανομένων συμβολικών, συναισθηματικών και υλικών. Θέλω να σκέφτομαι το γάμο σε συστημικό επίπεδο και όχι σε επίπεδο ατομικής εμπειρίας και ατομικών προνομίων. Ξέρω πως αυτό συνεπάγεται ότι μιλάμε με όρους που δεν καλύπτουν πάντα όλο το εύρος των εμπειριών. Όμως η εστίαση αυτή στο συστημικό επίπεδο είναι πολύ σημαντική και πολύ πιο περίπλοκη απ' ότι υπαινίσσεται με τον τρόπο που καλύπτει το θέμα η πλειοψηφία των ΜΜΕ. Δεν θα καταπιαστώ με την κριτική που έχουν κάνει στο γάμο φεμινίστριες, queers και ριζοσπάστες του φύλου (sex radicals), εκτός των άλλων, αλλά σε ατομικό επίπεδο πρέπει να θυμόμαστε όλους όσοι και όσες μένουν έξω από τα προνόμια που προσφέρει ο γάμος- μη μονογαμικά ζευγάρια, άνθρωποι που τα νοικοκυριά και οι οικογένειές τους δεν φτιάχνονται με βάση τις σεξουαλικές σχέσεις, κτλ. Πολλοί perverts**, polyamourous*** άτομα, άνθρωποι που εργάζονται στην βιομηχανία του σεξ, σαδομαζοχιστές και ακτιβιστές έχουν απορρίψει το σύστημα του γάμου λόγω της βίας που ενέχει απέναντι σε όσους/ες δεν χωράνε σε αυτό.
Αρκεί να κοιτάξουμε τις συζητήσεις περί γάμου του Lambda Legal Defense and Education Fund για να βρούμε αποδείξεις για όσα είπα: «Οι gay είναι σαν όλους τους άλλους ανθρώπους. Μεγαλώνουν, ερωτεύονται, κάνουν οικογένειες, κάνουν παιδιά. Κουρεύουν το γκαζόν τους, ψωνίζουν και αγωνιούν για το πως θα τα φέρουν βόλτα. Θέλουν καλά σχολεία για τα παιδιά τους και ασφάλεια για την οικογένεια τους.» Δεν συνεχίζω με τα προφανή, αλλά ποιοι είναι αυτοί οι «όλοι οι άλλοι»; Ποιοι gay χωράνε σε αυτό το μοντέλο και τι σημαίνει να λες ότι όλοι οι gay είναι κάπως έτσι; Τι γίνεται με τους ανθρώπους που δεν έχουν σπίτια και γκαζόν να κουρεύουν; Τι γίνεται με όσους κουρεύουν γκαζόν για να ζήσουν; Και αυτοί που δεν έχουν λεφτά για ψώνια; Και αυτοί που δεν θέλουν παιδιά; Παρόμοια, ενώ ο γάμος έχει προσφέρει σε κάποιους πρόσβαση σε αγαθά, έχει υποστηριχτεί ότι με τις αλλαγές στο σύστημα κοινωνικής πρόνοιας ο γάμος λειτουργεί ως καταναγκαστικός μηχανισμός που τιμωρεί γυναίκες οι οικογένειες των οποίων δεν ταιριάζουν με το κυρίαρχο οικογενειακό μοντέλο. Τα λεφτά που θα δώσει ο Bush για να «ενισχύσει» το γάμο είναι ένα φορτίο που θα το επωμιστούν οι φτωχές γυναίκες και οι μη-λευκές. Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι οι queers και οι τρανςt δεν αντιμετωπίζουν καταπίεση μόνο λόγω του φύλου και της σεξουαλικότητάς τους, αλλά και λόγω άλλων πραγμάτων. Η δυνατότητα πρόσβασης σε κάποια βασικά υλικά προνόμια που έχει ο γάμος δεν είναι ίδια για όλους τους ανθρώπους. Για παράδειγμα: ένας ομοφυλόφιλος εργαζόμενος που έχει μία δουλειά χωρίς ασφάλιση δεν θα μπορεί να επεκτείνει τα προνόμια που δεν έχει και στον σύντροφό του. Μη λευκοί ομοφυλόφιλοι φυλακισμένοι θα εξακολουθούν να μην έχουν δικαίωμα κηδεμονίας για τα παιδιά τους. Queer μετανάστες/τριες, ειδικά αυτοί/ές που η σεξουαλική τους ζωή δεν ταιριάζει με το μοντέλο του γάμου (για παράδειγμα οι μη μονογαμικοί), θα εξακολουθούν να υφίστανται ξενοφοβική βία, ξενοφοβικούς νόμους και απελάσεις. Οι τρανς που έχουν παιδιά, θα εξακολουθούν να τα χάνουν από αποφάσεις δικαστών που κρίνουν ότι τα σπίτια των τρανς είναι ακατάλληλα και μη-ασφαλή. Έτσι, αφήνοντας στην άκρη την απαγόρευση του Bush και συζητώντας για τον gay γάμο, θέλω να ρωτήσω αν οι ανησυχίες για τα δικαιώματα επισκέψεων στα νοσοκομεία, για κοινωνική πρόνοια και κηδεμονία μπορούν να διασφαλιστούν αν παλέψουμε για το γάμο ή αν παλέψουμε για άλλα πράγματα - όπως για παράδειγμα για καθολική κοινωνική πρόνοια. Επειδή, ανεξάρτητα από τη μεγάλη γκάμα ανθρώπων που θα θελήσουν να κάνουν ένα γάμο «μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου», πιστεύω ότι οι gay γάμοι θα ευνοήσουν, πρωτίστως, όσους ανθρώπους ευνοεί και ο στρέϊτ γάμος, όσους έχουν περιουσία να προστατεύσουν και οικονομικούς τίτλους να μοιραστούν. Αυτό δεν σημαίνει ότι κάποιοι δεν θα θελήσουν να κάνουν έναν gay γάμο ή ότι δε θα επωφεληθούν από αυτόν. Αλλά θα υποστήριζα ότι αυτά τα προνόμια είναι δευτερεύοντα και ότι συστημικά η ενίσχυση πραγμάτων όπως οι νόμοι κληρονομιάς, για παράδειγμα, δεν βοηθάει ανθρώπους με χαμηλά εισοδήματα. Όταν λέμε «ξέρω τα προβλήματα σχετικά με το γάμο» ή «ξέρω ότι ο gay γάμος δεν θα τα λύσει όλα, αλλά αυτό είναι που μπορούμε να κάνουμε τώρα» φοβάμαι ότι δικαιώνουμε τα προνόμια των φυλετικά και οικονομικά προνομιούχων σε βάρος ενός ευρύτερου φάσματος φτωχών, μη-λευκών, μεταναστών και των πολιτικών τους αγώνων. Σαν λευκός queer, νοιώθω την ευθύνη να απορρίψω πολιτικά οφέλη στα οποία έχω πρόσβαση λόγω προνομίων. Επίσης ανησυχώ όταν αποφασίζουμε ότι ένας τέτοιος αγώνας βραχυπρόθεσμα είναι πρακτικός, ενώ το αίτημα καθολικής κοινωνικής πρόνοιας στο σήμερα είναι μη πρακτικό, ευσεβής πόθος και μία μάχη που ανήκει στο μέλλον- τότε, αν αυτή η μέρα ανήκει πάντα στο μέλλον, δεν θα έρθει ποτέ. Μια ιστορία που θα με βοηθήσει να εξηγήσω αυτό που σκέφτομαι. Πριν από λίγα χρόνια δύο προτάσεις κατέβηκαν για έγκριση στην πολιτεία της Καλιφόρνια, η πρόταση 21 και η πρόταση 22. Η πρόταση 22 έλεγε κάτι σαν «στην πολιτεία της Καλιφόρνια μόνο ο γάμος μεταξύ ενός άντρα και μίας γυναίκας είναι νόμιμος». Ήταν ένα προληπτικό χτύπημα για τα όσα είχαν ήδη συζητηθεί στη Χαβάη, στο Βερμόντ κλπ. Η πρόταση 21 ήταν ένα νομοσχέδιο σχετικά με τους ανήλικους που κατέβαζε το όριο ηλικίας στο οποίο τα παιδιά θα δικάζονταν σαν ενήλικοι, αύξανε το χρόνο φυλάκισης για νέους που σχετίζονταν με συμμορίες και επαναπροσδιόριζε τις συμμορίες με τόσο ευρύ τρόπο ώστε οποιαδήποτε ομάδα μη λευκών νέων που απλά έκανε παρέα, μπορούσε να αποτελέσει συμμορία. Πολλές οργανώσεις στο Λος Άντζελες έκαναν καμπάνια ενάντια και στις δύο προτάσεις, αναγνωρίζοντας ότι ο αγώνας αυτός αφορούσε εξίσου ζητήματα κοινωνικής και οικονομικής δικαιοσύνης. Το Gay and Lesbian Κέντρο του Λος Άντζελες έκανε καμπάνια μόνο ενάντια στην πρόταση 22. Εκείνη την περίοδο δούλευα σ' έναν ξενώνα του κέντρου. Για τους άστεγους νέους που ζούσαν σε αυτόν τον ξενώνα, η πρόταση 21 θα είχε άμεσες και καταστροφικές συνέπειες. Πολλοί από αυτούς είχαν ήδη, στην σύντομη ζωή τους, γίνει στόχος του άδικου ποινικού συστήματος και οι συνθήκες φτώχιας και ρατσισμού σήμαιναν ότι συχνά τα παιδιά αυτά δούλευαν μη νόμιμα για να επιβιώσουν. Επίσης, σαν ορατοί τρανς και queer νέοι, και συχνά μη-λευκοί, ήταν στόχοι αστυνομικής παρενόχλησης και βίας- το να περπατάς στο Χόλιγουντ ενείχε τον κίνδυνο μιας σύλληψης με την κατηγορία της πρόκλησης. Όταν το Κέντρο αποφάσισε να κάνει δουλειά πάνω στην πρόταση 22, θεώρησε ότι η φυλάκιση νέων δεν ήταν ένα gay ζήτημα. Είχαν πολύ βολικά θέσει εκτός gay πολιτικών τις ανάγκες των παιδιών με τα οποία εργαζόμουνα εγώ. Η δουλειά του Κέντρου έδειχνε πολύ καθαρά ποιοι νομιμοποιούνται σαν lgbt κοινότητα, και ποιων οι ανάγκες θα εκπροσωπούνται από τις οργανώσεις μας. Πιστεύω ότι μπορούμε επίσης να δούμε μία άλλη νομική μάχη που είναι διδακτική- τους νόμους για τα gay εγκλήματα μίσους. Όταν οι κυρίαρχες gay οργανώσεις πάλευαν για σκληρότερους νόμους για τα εγκλήματα μίσους, αυτό που ουσιαστικά πέτυχαν ήταν η ισχυροποίηση του ρατσιστικού νομικού και αστυνομικού συστήματος που βάζει στο στόχαστρο κυρίως τους φτωχούς μη λευκούς. Τα λυντσαρίσματα ομοφυλόφιλων δεν θα σταματήσουν εξαιτίας των σκληρότερων ποινών που θα επιβάλλονται για τα εγκλήματα μίσους. Παρόλα αυτά αρκετοί άνθρωποι θα περνούν μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους στις φυλακές λόγω αυτών των νόμων. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι ήταν κυρίως οι μεγάλοι εθνικοί οργανισμοί (όπως ο HRC), οι οποίοι διευθύνονται από λευκούς, που πάλεψαν για αυτούς τους νόμους. Από την άλλη, πολλές μικρές συλλογικότητες κοινοτήτων μεταναστών και μη λευκών queers, όπως το Audre Lorde Project στο Μπρούκλιν, εναντιώθηκαν σ' αυτήν τη νομοθεσία. Οπότε, αυτό που με προβληματίζει είναι το εξής: πως καθορίζουμε το τι αποτελεί ένα νόμιμο και υποστηρικτικό για όλους lgbtq κίνημα; Και ποιοι μένουν έξω από αυτά τα κινήματα; Είναι φανερά επιτακτική η ανάγκη να οργανωθούμε ενάντια στα σχέδια του Bush για το γάμο. Ελπίζω να βρεθούν τρόποι να το κάνουμε οι οποίοι συγχρόνως θα επιτρέψουν ν' ακουστεί η ποικιλία των πολιτικών απόψεων για το γάμο. Έτσι ώστε να μην καταλήξουμε να υποστηρίζουμε ότι το να είσαι ενάντια στον Bush σημαίνει να είσαι υπέρ του γάμου. Πιστεύω ότι αυτό απαιτεί ν' αναπτύξουμε πολιτικές που θα βλέπουν τη σπουδαιότητα τέτοιων νομικών αγώνων όπως αυτός και που θα βλέπουν επίσης το κόστος ενός φιλελεύθερου μοντέλου πολιτικής που εκπροσωπείται σε αυτή τη μάχη. Το να βάλουμε στο κέντρο των queer πολιτικών τον αντιρατσισμό, τον αντικαπιταλισμό και το φεμινισμό σημαίνει ότι όλα τα ζητήματα που απευθύνονται σε άλλα πεδία σήμερα - η πατριωτική πράξη, τα αναπαραγωγικά δικαιώματα, τα συνδικάτα - είναι εξίσου queer ζητήματα. Σημαίνει επίσης ότι έχουμε επίγνωση του γεγονότος πως τα κινήματα που αυτή τη στιγμή υποστηρίζουν τον gay γάμο δρουν σ' ένα πλαίσιο στο οποίο οι θεσμοί της υπεροχής των λευκών και ο καπιταλισμός παίζουν τεράστιο ρόλο στο καθορισμό της πολιτικής ατζέντας και στον έλεγχο των πόρων. Πώς θα ήταν αν όλος αυτός ο κόσμος που ξόδεψε χρήματα σε λουλούδια που στάλθηκαν στο δημαρχείο του Σαν Φρανσίσκο, έστελνε αυτά τα ποσά σε τοπικές οργανώσεις που αγωνίζονται ενάντια στην αστυνομική βία; Η πάλη κατά της αστυνομικής βίας είναι μία πάλη που υποστηρίζει άμεσα τους τρανς και τους queer που είναι φτωχοί, μη λευκοί ή άστεγοι. Υποστηρίζει άμεσα τους/τις εργαζόμενες στη βιομηχανία του σεξ, τους μετανάστες και τη νεολαία των κοινοτήτων μας. Τα queer και τα transgender κινήματα που αναζητούν πραγματική χειραφέτηση και ελευθερία για όλους και όλες, μπορεί να εξελιχθούν τελικά σε κινήματα που δε μοιάζουν με αυτό που αποκαλούμε σήμερα κίνημα για τα «gay δικαιώματα». Ανεξάρτητα από τα οφέλη που θα προκύψουν για κάποιους, το αίτημα για οικονομική δικαιοσύνη δε θα υποστηριχθεί με την εκ νέου ενίσχυση της εξουσίας του κράτους να καθορίζει το ποιες οικογένειες και ποιες σεξουαλικές σχέσεις είναι νόμιμες και άρα δικαιούνται να έχουν πρόσβαση σε κοινωνικούς και οικονομικούς πόρους. ------ * queer: όρος που χρησιμοποιείται από το '90 περίπου και θέλει να δείξει την ποικιλία στον τρόπο που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται/ορίζουν/βιώνουν το φύλο και την σεξουαλικότητά τους, πέρα από τον δυϊσμό άντρας-γυναίκα, gay-στέιτ. Σαν queer προσδιορίζεται ένα ριζοσπαστικό κομμάτι του lgbt κινήματος σήμερα που έρχεται σε αντιπαράθεση με τις mainstream πολιτικές διεκδίκησης δικαιωμάτων πολλών μεγάλων gay και λεσβιακών οργανώσεων. ** pervert: η λέξη κυριολεκτικά σημαίνει ανώμαλος. Υποθέτουμε ότι μέσα στην παράδοση επανοικειοποίησης πολλών λέξεων - που χρησιμοποιούνταν για να μειώσουν και να στιγματίσουν ο,τιδήποτε ξεφεύγει από την κυρίαρχη αντίληψη για την σεξουαλικότητα - και δίνοντας τους νέο περιεχόμενο, το pervert χρησιμοποιείται αυτή την στιγμή ως όρος αυτοπροσδιορισμού από κάποιους/ες. *** polyamory: having open non possessive relationships with multiple partners- ανοιχτές , μη κτητικές σχέσεις με πολλούς/πολλές συντρόφους
Φώτο: Στίχοι από το τραγούδι "Ban Marriage", των Hidden Cameras. |